Co mają wspólnego znane z filmów lub książek postacie takie jak Yoda, Dumbledore oraz Gandalf? Można powiedzieć, że byli mentorami kolejno dla Luka Skywalkera, Harry’ego Pottera oraz całej Drużyny Pierścienia. Posiadali oni wiedzę, potrafili się nią dzielić, wspierali swoich podopiecznych w potrzebie i służyli dobrą radą. To są właśnie niektóre spośród wielu ważnych cech dobrego mentora.
Mentoring od dawien dawna opierał się na relacji uczeń — mistrz. Dla nowoczesnych organizacji ta formuła może przybierać nieco inną formę, ale nadal będzie opierała się na podobnych założeniach. Weźmy pod uwagę, że transfer wiedzy w przedsiębiorstwie jest niezwykle istotny. Jeśli jest zabezpieczony, to organizacja minimalizuje ryzyko związane z silosami czy utratą osób na kluczowych stanowiskach, bo są już “odchowani” dla nich następcy. Wszyscy wygrywają, bo dla osób najbardziej doświadczonych, ekspertów o najwyższych kwalifikacjach zapewniamy nowe pole do rozwoju w roli mentora. Dla tych, którzy z kolei stawiają pierwsze kroki, udostępniamy wydeptaną ścieżkę, po której prowadzeni za rękę mogą na spokojnie iść z poczuciem, że firma zadbała o ich potencjał zawodowy.
Dziś firmy walczą na rynku pracownika o utrzymanie najlepszych pracowników, którzy domagają się perspektyw rozwoju. Faktyczne zainteresowanie i zaangażowanie w rozwój pracownika może opierać się na relacji mentorskiej. Także dzięki programom mentorskim nowi pracownicy szybciej wdrażają się w pracę i zdobywają nową wiedzę, a starsi stażem mogą rozwijać swoje kompetencje w zupełnie innym wymiarze. Warto korzystać z doświadczenia i wiedzy dojrzałych już pracowników, którzy mogą wdrażać młodszych kolegów jako mentorzy, jednocześnie czując się docenieni.
Jak wygląda współpraca z mentorem? Powinna opierać się na procesie, który z kolei wynika z dobrze opracowanego systemu mentoringowego. Samo przeszkolenie mentorów to nie lada zadanie, bo takie osoby z założenia powinny mieć na odpowiednim poziomie umiejętności interpersonalne. Na początku najważniejsze jest ustalenie celu, który wybierany jest przez mentora i mentorowanego, i najlepiej jakby opierał się na strategii firmy. W celu należy też zawrzeć potrzeby rozwojowe pracownika, które mają wspierać jego wiedzę, kwalifikacje czy umiejętności społeczne. Od początku oboje też powinni wiedzieć, że ten proces będzie trwał prawdopodobnie co najmniej kilka miesięcy.
W pracy mentora najistotniejsze jest to, że mentor nie może niczego narzucać. Natomiast sugeruje i podpowiada w taki sposób, by podopieczny nie czuł na sobie presji. Dobry mentor powinien mieć zdolność do empatii oraz budzić zaufanie, powinien również umieć rozpoznać źródła i przyczyny zachowań swoich podopiecznych. Ważną częścią tej współpracy jest też analiza postępów na ścieżce kariery oraz przekazywanie feedbacku na temat tych postępów.
Jakimi kompetencjami powinien charakteryzować się dobry mentor?
- potrafi zdiagnozować i pomóc dobrać obszary do rozwoju,
- umie wskazać odpowiednie źródła, z których może czerpać podopieczny,
- potrafi wyciągać wnioski z analizy i kontekstu zawodowego drugiego człowieka,
- potrafi również wyznaczać odpowiednie cele zgodne z polityką firmy.
W oparciu o mentoring można opracować całą Akademię Mentorów, jako program rozwojowy dla tych, którzy w niedalekiej przyszłości mają pełnić te role w organizacji.
